"İhracatta Alarm: Türkiye'nin Tarım Ürünleri Neden Geri Gönderiliyor?"

Son yıllarda Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatında ciddi bir kriz yaşanıyor. Avrupa ülkeleri, Türkiye’den ithal edilen ürünlerde zirai ilaç kalıntıları (pestisit) ve aflatoksin gibi sağlık açısından tehlikeli maddeler tespit ediyor. Bu sorunlar nedeniyle birçok tarım ürünü, uluslararası standartlara uymadığı gerekçesiyle geri gönderiliyor. İsveç’in, Antep fıstığında sınırın 7 katı fazla aflatoksin tespit ederek ürünlere el koyması, ihracatta yaşanan krizin son örneği oldu. Daha önce Fransa, Bulgaristan ve Polonya gibi ülkelerden de benzer iade haberleri gelmişti. Türkiye’nin sıcak ve nemli iklim koşulları, özellikle kuru incir, Antep fıstığı ve nar gibi ürünlerde toksik madde oluşumunu artırırken, kontrolsüz zirai ilaç kullanımı da sorunun büyümesine neden oluyor. Geri gönderilen bu ürünlerin büyük çoğunluğu insan tüketimine uygun bulunmadığı için imha ediliyor ya da başka amaçlarla değerlendiriliyor.   Geri Dönen Ürünler Nerede? İhraç edilen ürünlerin geri dönmesi, hem Türkiye’nin ekonomik kayıplar yaşamasına hem de tarımsal itibarının zarar görmesine neden oluyor. Peki, bu ürünlere ne oluyor? Tarım ve Orman Bakanlığı, iade edilen ürünlerin bir kısmının imha edildiğini, bir kısmının ise hayvan yemi olarak kullanıldığını belirtiyor. Ancak, zaman zaman iç piyasaya sızan ürünlere ilişkin tartışmalar sürüyor. Kamuoyu, sıkı denetim mekanizmalarının ve şeffaflığın bu konuda ne derece etkin olduğunu sorguluyor.     Krizin Kaynağı: Tarımda Kontrolsüzlük Bu durumun temelinde, tarım sektöründeki ciddi kontrol eksiklikleri ve sistematik sorunlar yatıyor: 1. Bilinçsiz Zirai İlaç Kullanımı: Çiftçilerin, zirai ilaçları doğru dozda ve doğru zamanda kullanmaması, ürünlerde zararlı kalıntıların birikmesine yol açıyor. Hasat öncesi bekleme süresine dikkat edilmemesi, ürünlerin ihracatta reddedilmesine neden oluyor. 2. Aflatoksin Tehlikesi: Türkiye’nin sıcak ve nemli iklimi, özellikle aflatoksin gibi toksik maddelerin oluşumunu kolaylaştırıyor. Depolama ve taşıma koşullarının yetersizliği de bu riski artırıyor. 3. Eğitim Eksikliği: Çiftçilerin modern tarım yöntemleri ve uluslararası standartlar konusunda yeterince bilinçlendirilmemesi, ürünlerin ihracatta elenmesine yol açıyor.     Çözüm: Güvenli Tarım ve Sıkı Denetim Türkiye’nin tarımda yaşadığı bu kriz, çözüm için net bir yol haritasını zorunlu kılıyor. Uzmanlar, şu adımların atılmasını öneriyor: Biyolojik Mücadele: Kimyasal pestisitlerin yerine biyolojik mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması gerekiyor. Doğal yöntemlerle zararlılarla mücadele, hem sağlıklı ürünler elde edilmesini hem de ihracatın sürdürülebilir olmasını sağlar. Modern Eğitim Programları: Çiftçilere, modern tarım teknikleri ve uluslararası standartlara uygun üretim hakkında düzenli eğitimler verilmelidir. Depolama ve Nakliye Koşulları: Ürünlerin hasattan sofraya kadar geçen süreçte, uygun koşullarda saklanması ve taşınması sağlanmalıdır. Denetim ve Sertifikasyon: Üretimden ihracata kadar her aşamada denetimlerin artırılması ve uluslararası sertifikasyon süreçlerinin zorunlu hale getirilmesi gerekmektedir.     Tarladan Sofraya Güven Zinciri Türkiye, tarım ürünleri üretiminde dünya lideri olabilecek bir potansiyele sahip. Ancak, bu potansiyelin değerlendirilmesi için tarladan sofraya kadar uzanan zincirin her halkasında güven sağlanmalıdır. Sağlıklı tarım, sadece ihracat başarısı değil, aynı zamanda halk sağlığını korumanın ve ülke imajını güçlendirmenin en önemli adımıdır. Türkiye’nin bu krizi aşması için radikal çözümlere ihtiyacı var. İhracatta yaşanan bu sorunlar, aynı zamanda tarım politikalarının daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması gerektiğini gösteriyor. Sağlıklı üretim, yalnızca ihracatta başarı değil, aynı zamanda ülke içindeki tüketicinin gıda güvenliğini sağlamanın da anahtarıdır. Türkiye’nin tarımsal geleceği, güvenilirlik ve sürdürülebilirlikle yeniden inşa edilebilir. Daha sağlıklı bir tarım sektörü, sadece Türkiye için değil, dünya için de kazanım olacaktır.