Türkiye’de Çayın İki Yüzü: Türk Çayı mı, Kaçak Çay mı?
Çay Tarlalarından Çay Bardaklarına: Türk Çayı
Karadeniz’in bereketli topraklarında yetişen Türk çayı, çay tiryakilerinin vazgeçilmezi. Rize’den Trabzon’a uzanan çay tarlalarında binbir emekle üretilen bu çay, ince belli bardaklardaki o enfes buharıyla sofralara geliyor. Yıllık 1,27 milyon ton yaş çay üretimiyle Türkiye, dünyada çay üretiminde 4. sırada yer alıyor.
Ancak ne yazık ki, her bardakta Türk çayını bulmak mümkün değil. Türk çayının yanına bir alternatif daha eklendi: Kaçak çay.
Gölge Oyuncu: Kaçak Çay
Kaçak çay, Türkiye’nin Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde, Türk çayına ciddi bir rakip. Sri Lanka’dan gelen Seylan çayı başta olmak üzere, Kenya ve Hindistan çayları da ülkeye kaçak yollarla giriyor. Yapılan araştırmalara göre, Türkiye’de tüketilen çayın %25’i kaçak çaydan oluşuyor. Bu oran, yılda yaklaşık 50 bin ton çay demek!
Kaçak çay, özellikle sert ve yoğun aromasıyla dikkat çekiyor. Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır gibi bölgelerde “kaçak çay” sofraların baş tacı. Bölge halkı, bu çayın lezzetinin ağır yemeklere daha çok yakıştığını düşünüyor.
Tüketim Çelişkisi
Türkiye, çay tüketiminde kişi başına yıllık 3,5 kilogramlık tüketim oranıyla dünya birincisi. Ancak üretim miktarı, bu talebi tam anlamıyla karşılayamıyor. Bunun üzerine her yıl yaklaşık 12 bin ton çay ithal ediliyor. İthal çayın büyük kısmı yasal yollarla gelirken, önemli bir kısmı da kaçak yollarla sofralarımıza ulaşıyor.
Kaçak çayın yaygın tüketimi, yalnızca ekonomik bir mesele değil, aynı zamanda kültürel bir tercih. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da nesillerdir tüketilen bu çaylar, bölgenin damak tadıyla bütünleşmiş durumda.
Türk Çayı mı, Kaçak Çay mı?
Bu tartışmada kazananı belirlemek zor. Türk çayı, kültürel bir miras ve doğal üretimiyle sağlık dostu bir içecek. Ancak kaçak çay, özellikle farklı aromaları ve fiyat avantajıyla belirli bölgelerde üstünlük sağlıyor. Her iki çay da sohbetin ve dostluğun eşlikçisi olmaya devam ediyor.
Sonuç olarak, ister Türk çayı ister kaçak çay tercih edin, önemli olan o çayın bir dost sohbetine eşlik etmesi. Çünkü çay sadece bir içecek değil, bu toprakların hikayesini taşıyan bir simge.
Peki, sizin tercihiniz hangisi? Türk çayının o klasik lezzeti mi, yoksa kaçak çayın yoğun aroması mı?
Kaynak: Yaman Ekspres